Hukuk Muhakemeleri Kanunu’ndaki Önemli Değişiklikler
Yargı Reformu Strateji Belgesi kapsamında hazırlanan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun, 28 Temmuz 2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanmıştır. Buna göre Hukuk Muhakemesi Kanunu’nda (“HMK”) yapılan reformist nitelikteki değişikliklerin özeti aşağıda bilgilerinize sunulmuştur:
- Duruşmaların Gizliliği: Duruşmaların aleniyeti ilkesine yeni bir istisna getirilmiş ve duruşmaların gizli yapılması sebepleri arasına “yargılama ile ilgili kişilerin korunmaya değer üstün menfaati bulunması” durumu eklenmiştir (HMK 28).
- Hakimin Reddi: Hakimin, dava konusu uyuşmazlıkta evvelden arabuluculuk veya uzlaştırmacılık yapmış olması, hakimin reddi sebebi olmuştur (HMK 36).
- Kesin Sürenin Geçerliliği: Yargıtay uygulamasına paralel olarak, hakim kesin süre verir iken kesin süreye konu olan işlemi ve süreye uyulmamasının hukuki sonuçları, çok açık bir şekilde açıklanmalı ve tutanağa geçirilerek ihtar edilmelidir (HMK 94).
- Belirsiz Alacağın Belirli Olmasının Sonucu: Belirsiz alacak davalarında, alacağın miktarı veya değerinin tam ve kesin olarak belirlendiği andan itibaren talep artırımı için davacıya 2 haftalık kesin süre verilecektir. Aksi halde hakim, dava açıldığı andaki dava değeri üzerinden karar verecektir (HMK 107).
- Savunmanın Genişletilmesi: Ön inceleme duruşmasına taraflardan birinin gelmemesi durumunda duruşmaya gelmeyen taraf aleyhine iddia ve savunmanın genişletilmesi yasağına tanınan istisna kaldırılmıştır.
- Delil Sunmak İçin Kesin Süre: Ön inceleme duruşması sırasında delil sunulması imkanı ortadan kaldırılmıştır. Artık taraflara delillerini sunmaları için ön inceleme duruşmasına ilişkin davetiyenin tebliğinden itibaren iki haftalık kesin süre verilecektir (HMK 139). Ayrıca yapılan işbu değişiklikle birlikte artık dilekçeler teatisi tamamlandıktan sonra karşı tarafın açık rızası ve ıslah durumları hariç olmak üzere iddia ve savunmanın genişletilemeyeceği ve değiştirilemeyeceği kabul edilmiştir.
- Tek Hakimle Görülen Ticari Dava Sınırı Artırımı: Tek hakimle görülen ve basit yargılama usulü uygulan ticari davalarda bakımından dava değeri 500.000,00-TL’ye yükseltilmiştir.
- Duruşmaya Ses/Görüntü Kaydıyla Katılım: Tarafların, tanığın, bilirkişinin veya uzmanın ses ve görüntü nakledilmesi yoluyla duruşmalara katılım şartları kolaylaştırılmıştır (HMK 149).
- Bilirkişi Raporuna İtiraz: Bilirkişi raporuna itirazda ek süre istenebilmesine mümkün kılınmış olup bu hususun talep edilmesi halinde verilecek sürenin tek seferlik ve iki haftayı geçmeyeceği düzenlenmiştir (HMK 281).
- Hükmün Tamamlanması: Yerel mahkeme kararının tebliğinden itibaren bir ay içinde tarafların mahkemeden hükmün tamamlanması talep edilebilecek hale gelmiştir. Bu tamamlama sonucunda oluşan hüküm için de kanun yollarına tabi başvurulabilecektir (305/A).
- İhtiyati Tedbir Kapsamındaki Düzenlemeler: İhtiyati tedbir kararının kabulü veya reddi halinde itiraz üzerine verilen kararlar için istinaf kanun yoluna başvurulabilecektir (HMK 391).
- İhtiyati tedbire muhalefet durumu detaylandırılarak, muhalefet halinde 6 aya kadar disiplin hapsi ile cezalandırılma müessesi öngörülmüştür (HMK 398).
- Yabancı devlet mahkemeleri veya tahkimde çözülecek uyuşmazlıklarda Türk mahkemelerinden istenebilecek ihtiyati tedbir kararları bakımından yetkili Türk mahkemesi ve ihtiyati tedbiri tamamlayan merasim konularında düzenlenmeler yapılmıştır.
- Tüketici Davalarında Arabuluculuk: Tüketici Kanunu’nda yapılan değişiklik ile istisnaları olmakla birlikte tüketici mahkemelerinde görülen uyuşmazlıklar için dava şartı olarak arabuluculuk getirilmiştir.
- Sigorta Alacağına Temlik Sınırlaması: Sigorta alacakları, yalnızca tazminat hakkı sahibinin kanuni temsilcisine ve/veya birinci derece yakınlarına temlik edilebilecektir.
Bültenimiz ile alakalı sormak istediğiniz herhangi bir sorunuz olması durumunda her daim bizlere ulaşabilirsiniz.
Av. Mahmut Barlas
Published :
Categories: Other